12 Mart 2025

Uluslararası Af Örgütü: Google’ın yapay zeka kararı insan haklarına darbedir

#image_title

Milletlerarası Af Örgütü, Google’ın yapay zekanın silah ve nezaret araçlarının geliştirilmesinde kullanılması yasağını kaldırma kararının insan haklarına bir 'darbe' olduğunu açıkladı.

Google’ın yapay zekanın silahlar ve nezaret araçlarının geliştirilmesinde kullanılması yasağını kaldırma kararına reaksiyonlar sürüyor.

Uluslararası Af Örgütü, bu kararı utanç verici ve insan haklarına bir darbe olarak nitelendirdi.

‘GİZLİLİK HAKKINI İHLAL EDEBİLMEKTEDİR’

Uluslararası Af Örgütü Yapay Zeka ve İnsan Hakları Araştırmacısı ve Danışmanı Matt Mahmoudi, bahisle ilgili şunları söyledi:

“Google’ın, yıllarca yapay zeka programının insan hakları ihlallerinde rol oynayacak biçimde kullanılmaması gerektiğini kabul ettikten sonra bu türlü tehlikeli bir emsal oluşturmayı seçmesi utanç vericidir. Milletlerarası Af Örgütü uzun yıllardır yapay zekanın toplumsal kontrol, kitlesel nezaret ve ayrımcılık aracı olarak kullanıldığında meydana getirdiği muhtemel insan hakları ihlallerini belgelemektedir. Yapay zeka dayanaklı teknolojiler, nezareti ve öldürme sistemlerini çok geniş çapta körükleyerek potansiyel manada kitlesel ihlallere yol açabilmekte ve temel bir hak olan saklılık hakkını ihlal edebilmektedir. Google’ın yapay zekanın silahlarda kullanılması yasağını kaldırma kararı, şirketin kitlesel nezaret, yarı otomatik tanımlayıcı akınlar için geliştirilmiş insansız hava araçları ve öldürme kararını hızlandırmak için tasarlanmış maksat oluşturma yazılımları üzere teknolojileri destekleyen eserleri satmasına imkan tanıyor.”

‘DEVLETLER İNSAN HAKLARINI TEMEL ALAN DÜZENLEMELER ÇIKARMALI’

“Google, yapay zeka unsurlarındaki son değişiklikleri derhal iptal etmeli ve önemli insan hakları ihlallerini kolaylaştırabilecek sistemler geliştirmekten yahut satmaktan kaçınmayı tekrar taahhüt etmelidir” diyen Mahmoudi, kelamlarını şöyle sonlandırdı:

“Aynı vakitte, devlet aktörlerinin de bu teknolojilerin kullanımıyla ilgili insan hakları unsurlarını temel alan bağlayıcı düzenlemeler çıkarması kaide. Teknoloji şirketleri tarafından sürdürülen kendi kendini düzenleme manzarası, bizi insan haklarını koruyan güçlü bir mevzuatın oluşturulması istikametindeki acil gereksinimden uzaklaştırmamalıdır.”

Ne olmuştu?

Salı günü Google, silahlar ve nezaret sistemleri de dahil ‘genel ziyana yol açan’ ve ‘amaçları yaygın kabul gören milletlerarası hukuk ve insan hakları prensipleriyle bağdaşmayan teknolojileri’ kullanmama taahhüdünü web sitesinden kaldırdı.

Google bu değişikliği, şirketlerin ve hükümetlerin ‘ulusal güvenliği destekleyen’ yapay zeka üzerinde birlikte çalışmaları gerektiğini tabir ederek savundu.

Uluslararası Af Örgütü’nün araştırması, yüz tanıma sistemlerinin nasıl ırk ayrımcılığına dayalı polis uygulamalarını artırdığını ve protesto hakkını tehdit ettiğini belgelemektedir.

Uluslararası Af Örgütü’nün 2019’da yayımladığı araştırma, Google’ın nezarete dayalı iş modelinin tabiatı gereği kapalılık hakkıyla bağdaşmadığını ve fikir ve tabir özgürlüğü, eşitlik hakkı ve ayrımcılık yasağı dahil öbür bir dizi hakka yönelik tehdit oluşturduğunu ortaya koydu.

(HABER MERKEZİ)