12 Mart 2025

Trump’ın ‘rekor’ Kongre konuşmasında doğrular, yanlışlar: ‘Milyarlarca dolarlık dolandırıcılık…’

#image_title

Trump'ın ABD Başkanı olarak Kongre'de yaptığı birinci konuşma, uzunluğu açısından bir rekor oldu. Pekala, Trump'ın bir buçuk saatten uzun süren konuşmasında söylediklerinin ne kadarı gerçeği yansıtıyordu?

ABD Başkanı Donald Trump, ikinci defa lider seçilmesinden sonra dün mahallî saatle akşam saatlerinde ABD Kongresi’nde birinci sefer konuştu. Trump’ın konuşması, 1 saat, 39 dakika ve 32 saniye sürdü. ABD basınına yansıyan haberlere nazaran, bu, bir ABD Lideri’nin Kongre’de yaptığı en uzun konuşma oldu. Bundan evvelki rekor ise ABD’nin eski başkanı Bill Clinton’a aitti. Clinton, 2000’de, 1 saat, 28 dakika, 49 saniyelik bir konuşma yapmıştı.

Donald Trump’ın konuşmasının yankıları sürerken, ABD basını da Başkan’ın konuşmasında söylediklerinin hangi kısımlarının gerçek, hangi kısımlarının ise abartılmış ya da yanlış olduğunu mercek altına aldı. The New York Times gazetesinin konuşma üzerinde yaptığı doğrulama çalışmasının ortaya koyduğu sonuçlardan öne çıkan kimileri şöyle…

‘DOGE’ YÜZ MİLYARLARCA DOLARLIK DOLANDIRICILIK MI TESPİT ETTİ?

Trump, konuşmasında, “Yüz milyarca dolar kıymetinde dolandırıcılık tespit ettik” dedi. Gazetenin değerlendirmesine nazaran, Trump’ın milyarder iş insanı Elon Musk’ın tartışmalı ‘Hükümet Verimliliği Departmanı’nın (DOGE) federal hükümette yüz milyarlarca dolarlık dolandırıcılık tespit ettiği tarafındaki açıklaması için gereğince ispat bulunmuyor.

DOGE’a nazaran, kurum, 2 Mart prestijiyle 105 milyar dolar tasarruf sağlamış, bunun 20 milyar dolardan azı iptal edilen muahedeler, kira mukaveleleri ve hibeler formunda olmuştu. Ama ABD basını bu dataların de doğruluğunun teyit edilmediğini ortaya koymuştu.

TRUMP, BIDEN’IN ETRAFLA İLGİLİ KISITLMALARINA SON VERDİ Mİ?

Başkan olarak misyon başladıktan sonra ABD’yi Paris İklim Mutabakatı’ndan çeken Cumhuriyetçi Lider Trump, dün yaptığı konuşmada ayrıyeten Demokrat Partili eski lider Joe Biden’ın getirdiği ‘çevreyle ilgili tüm kısıtlamalara son verdiğini’ savundu. The New York Times’a nazaran, bu, yanlış bir tabirdi. Buna nazaran, Trump, Biden idaresinin etraf konusundaki yasal düzenlemelerinin kimilerinin iptalini öngören kararnameler çıkarmış olsa da Trump idaresi bunu tamamına erdirmek için tüzel süreçleri şimdi başlatmış değil. Gazetenin haberine nazaran, kelam konusu tüzel süreçlerin tamamlanması yıllarca sürebilir; hasebiyle, sona erdirilen düzenlemeler de aslında hâlâ kağıt üzerinde yürürlükte.

ABD, HERKESTEN DAHA AZ MI GÜMRÜK VERGİSİ ALIYOR?

Son periyotta Kanada, Meksika ve Çin’e ek gümrük vergileri uygulama kararı alan ve misilleme tehdidinde bulunan Trump, Kongre’de yaptığı konuşmada, “Sayısız öteki ulus, bizden, bizim onlardan aldığımızdan çok daha fazla gümrük vergisi alıyor” dedi.

Bu tabirin abartılı olduğuna dikkat çeken The New York Times’a nazaran, ABD’nin uyguladığı gümrük tarifesi dünyadaki birden fazla ülkeden düşük olsa da tıpkı vakitte dünyadaki öbür varlıklı ülkelerin uyguladığı gümrük tarifeleriyle de epey benzeri. ABD’nin tüm eserlere uyguladığı ortalama tarife yüzde 3 iken, bu oran Kanada, Japonya ve İngiltere’de yüzde 4; Avrupa Birliği’nde (AB) yüzde 5 ve Avustralya’da yüze 2 düzeyinde. Çin’in tüm eserler için ortalama tarife oranı yüzde 8 iken, bu oran Hindistan için yüzde 17.

GÖÇMENLERLE İLGİLİ SÖZLERİ GERÇEĞİ YANSITIYOR MU?

Göreve geldikten sonra, seçim kampanyası devrinde taahhüt ettiği üzere ‘düzensiz göçe’ karşı bir dizi katı adım atan ABD Başkanı Trump, dün yaptığı konuşmada, “Yasadışı hudut geçişleri, geçen ay kayıtlara geçen en düşük seviyedeydi. En düşük” dedi.

ABD İç Güvenlik Bakanlığı’nın ön datalarına nazaran, ABD’li yetkililer, şubat ayında 8 bin 500 göçmeni gözaltına aldı. Bu, kurumun kelam konusu aylık bilgileri yayınlamaya başladığı 2000 yılından bu yana en düşük sayı olarak kayıtlara geçti. Yıllık datalara nazaran, ise 1968 yılında her ay yaklaşık 8 bin göçmen gözaltına alınmıştı. The New York Times gazetesi, bu datalar ışığında, Trump’ın dün sarf ettiği kelamların gerçek olduğu sonucuna vardı.

BIDEN İDARESİ, GÜÇ SANTRALLERİNİ KAPATTI MI?

ABD Başkanı Başkanı Trump, selefi Biden’ın idaresinin ‘100’ü aşkın güç santralini kapattığını’ da ileri sürdü. Bu kelamların yanlış olduğunu tespit eden gazetenin haberine nazaran, Biden idaresinde, ABD’de açılan şebeke ölçeğinde elektrik santrallerinin sayısı artmıştı. Buna nazaran, 2020 yılında 11 bin 70 olan bu sayı, 2023 yılında 13 bin 257’ye yükselmişti. Öte yandan, Trump’ın kömür yakıtlı güç santrallerine atıfta bulunuyor olabileceğine işaret eden gazeteye nazaran, bu santrallerin sayısı tıpkı devir için 284’ten 227’ye düşmüştü. Bu süreçte, yenilenebilir güç santrallerinin sayısı ise 5 bin 918’den 7 bin 684’e çıkmıştı.

(DIŞ HABERLER SERVİSİ)