Suriye’deki Heyet Tahrir Şam (HTŞ) yönetiminin başkanı Muhammed el Colani (Ahmed el Şara) ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Genel Kumandanı Mazlum Abdi’nin dün akşam imzaladığı mutabakatın akabinde başşehir Şam’da ve Kamışlı’da sokağa çıkan halk kutlamalar yaptı. Muahede sonrası, Abdi tarafından da açıklama yapıldı.
BBC’nin haberine nazaran, Abdi, toplumsal medya platformu X (eski ismiyle Twitter) üzerinden yaptığı açıklamada, 10 Mart Pazartesi günü imzalanan muahedeyi ‘yeni bir Suriye inşa etmek için gerçek bir fırsat’ olarak nitelendirdi. Abdi, “Tüm Suriyelilerin haklarını garanti altına alan, barış ve onur emellerini yerine getiren daha düzgün bir gelecek inşa etmeye karalıyız” dedi. Muahedenin akabinde Suriye Demokratik Kurulu’ndan (SDC) yapılan açıklamada ise kelam konusu adımın ‘ulusal bir sorumluluk ruhuyla’ atıldığı ve ‘anlaşmanın yeni bir Suriye inşa etmek için temel bir etaba işaret ettiği’ tabir edildi. SDC, açıklamasında ayrıyeten, kelam konusu muahedeyi ‘siyasi bir tahlile yanlışsız atılan bir adım’ kelamlarıyla tanım etti.
ANLAŞMAYA GİDEN SÜREÇTE NELER OLDU?
Mezopotamya Ajansı’nın (MA) haberine nazaran, mutabakata giden bir haftalık süreç hakkında bilgi veren kaynaklar, Rojava’daki idarenin yetkilileri ve Abdi’nin bölgede yaşayan Dürzi, Süryani, Ermeni, Nusayri, Alevi ve öbür halk ve inanç kümeleri ile bir hafta evvel bir ortaya geldiğini anlattı. Habere nazaran, bu görüşmelerde, kümeler, teklif, istek ve taleplerini lisana getirdi. Rojava’daki idare de bu anlatımlara dayanarak bir çerçeve hazırladı.
“Bu toplantıların iç tartışmalarına ve sonuçlarına hakim kaynaklar, halk ve inanç kümelerinin bu isteklerinin daha sonra bir mutabakat haline getirildiğini paylaştı” bilgisine yer verilen haberde, Mazlum Abdi ve Muhammed el Colani’nin Suriye’nin ‘sahil kentlerinde yaşanan katliamı da masaya koydukları’ belirtildi. Habere nazaran, Rojava’daki idare ‘ilk şart’ olarak ‘Tartus, Lazkiye ve öbür kıyı kentlerinde Alevilere yönelik katliamın durdurulmasını ve bu katliama neden olanların tespit edilmesini istedi’.
‘ABDİ, ABD’YE İLİŞKİN APACHE HELİKOPTERİYLE ŞAM’A GİTTİ’
Rûdaw haber sitesi ise dün yaşanan gelişmelere ait haberinde, Abdi’nin Humus kırsalındaki bir havaalanından ABD’ye ilişkin bir Apache helikopteriyle Şam’a gittiğini aktardı. Buna nazaran, helikopter, Humus kırsalındaki bir alandan hareket ederek Şam kırsalındaki Zimer askeri üssüne yöneldi. Habere nazaran, Mazlum Abdi’nin başkanlığındaki heyet, burada Suriye’deki süreksiz idarenin yetkilileri ile görüşmeler gerçekleştirdi.
ENKS ‘ANLAŞMADAN HABERDAR DEĞİL’
Rûdaw’a konuşan Suriye Kürt Ulusal Kurulu (ENKS) sözcüsü Faysal Yusuf ise Colani ve Abdi ortasında dün akşam saatlerinde varılan mutabakattan haberdar olmadıklarını belirtti. Bu nedenle mutabakat hakkında yorum yapmayacaklarını belirten Yusuf, “Konsey toplanacak, o vakit muahede hakkındaki görüşümüzü açıklayacağız” diye konuştu.
COLANİ VE ABDİ, NEDEN MUAHEDE MASASINA GELDİ?
Öte yandan, HTŞ idaresi ve SDG ortasındaki muahedeyi Reuters’a pahalandıran Century International’dan Ortadoğu uzmanı Aron Lund, başta Alevilerin çoğunlukta olduğu Lazkiye olmak üzere çoğunluğu sivil 1000’i aşkın kişinin öldürüldüğü çatışma ve akınların Colani’yi ‘zayıflattığına’ işaret ederek, “(Colani’nin) içte ve ABD ile çok sorunu var. Bu, onun tüm azınlıklara düşman olmadığını göstermeye yardım edebilir” tabirlerini kullandı. Lund, dün imzalanan muahedeyi ‘muğlak’ kelamıyla tanım etti.
Anlaşmayı Mazlum Abdi açısından da pahalandıran Lund, anlaşmanın ‘ABD Başkanı Donald Trump’ın, Suriye’de IŞİD’e karşı koymak için on yıldır SDG’yi destekleyen ABD güçlerini birdenbire çekmesi riskine karşı müdafaa maksatlı olduğu’ yorumunda bulundu.
İDDİA: SURİYE ORDUSU HASEKE’YE GERÇEK YOLA ÇIKTI
Anlaşmanın basına yansımasının akabinde HTŞ idaresine bağlı Suriye ordusuna ilişkin bir konvoyun Haseke’ye gerçek yola çıktığı ve bölgedeki kurumların Suriye idaresine devredileceği de sav edildi. Rûdaw’a konuşan SDG ve ve Suriye Savunma Bakanlığı kaynakları ise bu haberlerin gerçeği yansıtmadığını, büsbütün temelsiz olduğunu söyledi.
SOHR: SURİYE’DEKİ ÇATIŞMALARDA 830’U SİVİL 1100’Ü AŞKIN SİVİL ÖLDÜRÜLDÜ
Öte yandan, Suriye’deki HTŞ yönetiminin Savunma Bakanlığı Sözcüsü Hüseyin Abdülgani, dün Tartus ve Lazkiye kentlerinde yürütülen ‘askeri operasyonun tamamlandığını’ belirtirken, İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nin (SOHR) paylaştığı bilgilere nazaran, geçen hafta perşembe günü başlayan çatışma ve ataklarda, 10 Mart Pazartesi günü prestijiyle 830’u sivil olmak üzere 1130 kişi öldürüldü.
ANLAŞMADA NE VAR?
SDG ile HTŞ idaresinin imzaladığı mutabakatın ayrıntıları şu haldeydi:
– Tüm Suriyelilerin, dini yahut etnik kökenine bakılmaksızın liyakate dayalı temsiliyet ve siyasi iştirak hakkının teminat altına alınması,
– Kürt toplumunun Suriye’nin ayrılmaz bir kesimi olarak tanınması ve anayasal haklarının garanti altına alınması,
– Suriye topraklarının tamamında ateşkes sağlanması,
– Kuzeydoğu Suriye’deki tüm sivil ve askeri kurumların, hudut kapıları, havaalanları ve petrol ile gaz alanları da dahil olmak üzere devlet idaresi altında birleştirilmesi,
– Tüm yerinden edilmiş Suriyelilerin, devlet müdafaası altında kendi memleketlerine dönüşünün sağlanması,
– Suriye’nin, Esad idaresinin kalıntılarına ve ülkenin güvenliği ile birliğine yönelik tüm tehditlere karşı gayretinin desteklenmesi,
– Bölünme davetlerine, nefret telaffuzuna ve çatışma çıkarmaya yönelik teşebbüslerin reddedilmesi,
– Mutabakatın yıl sonuna kadar uygulanmasını sağlamak hedefiyle uygulama komitelerinin çalışmalara başlaması.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)
More Stories
İngiltere basınında geçen hafta: ‘Kürtler anayasal haklarına kavuşacak’
Pakistan’da rehine krizi: Tren saldırısında 150 kişi kurtarıldı
ABD’nin yüzde 25 gümrük vergisi yürürlükte: AB’den 26 milyar euroluk misilleme