Santorini depremlerinin izleri Osmanlı döneminin ilk jeoloji kitabından çıktı

İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Araştırma Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği kısmından araştırmacı Mostafavi Maresht, Yunanistan’ın Santorini Adası’nda yaşanan yer hareketlerinin benzerlerinin yıllar evvel de görüldüğünü belirterek “Tarihsel açıdan örtüşüyor, o gün yaşanan olaylar bugünkü (Santorini’deki) olaylarla benzer” dedi.

Maresht, 26 Ocak’tan bu yana Santorini Adası’nda meydana gelen sarsıntıları ve muhtemel volkanik hareketlilikleri, Osmanlı döneminin ilk jeoloji kitabı olarak bilinen “İlm-i Tabakatü’l Arz”a atıfta kıymetlendirdi.

‘TARİH TEKERRÜR EDER’

Bölgenin, ağır bir “deprem fırtınası” ile karşı karşıya olduğuna işaret eden Maresht, sismik olarak müşahede yapılan bölgelerde 18 bin 400’den fazla zelzelenin kaydedildiğini aktardı.

Maresht, bu zelzelelerin 1300’ünün ortalama 3 ila 5,3 büyüklüğünde yaşandığını belirterek “Deprem fırtınalarının başlangıç noktası, sismik aktivitelerin 30 kilometre uzunluğunda ve 20 kilometre genişliğinde bir bölge. Santorini Adası ile Kolumbo denizaltı volkanını kapsıyor bu bölge.” diye konuştu. Maresht, “Tarih tekerrür eder” sözünün yalnızca tarihi olaylar için değil, jeoloji için de kullanıldığını vurgulayarak Santorini’deki yer hareketlerinin 100 yılı aşkın vakit evvel de görüldüğünü kaydetti.

‘OLAYLAR ÖRTÜŞÜYOR’

Maresht, kitabın 80. sayfasında, Akdeniz (Behri-sefid) havzasındaki yanardağların anlatıldığını belirterek, bu havzadaki en büyük volkanların, “Vezüv”, “Etna”, “Stromboli” ve “Santorini” ismiyle anıldığını tabir etti.

83. sayfada da “Santorini Adaları deniz altı volkanlarıdır. Bu yanardağ birebir vakitte bir denizaltı yanardağıdır. Denizaltında patlama yaşanıyor. Erimiş lavlar birinci olarak deniz altında oluşur, lavlar deniz yüzeyine çıktığında kristalleşip sertleşerek yeni adalar oluşturur.” sözlerine yer verildiğini aktaran Maresht, Ege Denizi’ne o dönemde Adalar Denizi denildiğini hatırlattı.

Maresht, 1886’da de Etna’da volkanik bir patlama yaşandığına, kitapta buna da yer verildiğine dikkati çekerek, “Koniden çıkan lavlar, kilometrelerce uzağa erişmiş.” tabirinin kullanıldığına değindi.

Maresht, kitabın diğer bir sayfasında da Rodos Adası yakınlarında, şimdiki ismi “Nisiros” olan “İncirli” Adası’nda yaşanan patlamanın yer aldığını, bu adanın hala volkan yayı üzerinde, Santorini ile birebir hizada bulunduğunu belirtti. Maresht, “Olaylar epeyce örtüşüyor. O periyotta Etna’nın patlaması, İncirli Adası’ndaki olaylar emsal.” tabirini kullanarak 2011’de de Santorini’de yer hareketliliğinin yaşandığını lakin vakit içerisinde durulduğunu hatırlattı.

(ANADOLU AJANSI)

admin

See Full Bio