ChatGPT üniversitelerin özgür olmasını istiyor

ANTALYA – Akdeniz Üniversitesi Öğretim Elemanları Derneği, Akademik Şuur bülteninin yayınları ortasında bir yapay zekaya da yer verdi. Yayınlanan röportajda ChatGPT-4’e ‘üniversite özerkliği’ konusunda sorular soruldu. Sorulara hakemli ve hakemsiz mecmuaları harmanlayarak, bilimsel ve akla uygun cevaplar veren ChatGPT-4 programını Prof. Dr. Murat Canbolat konuşturdu.

“Üniversite özerkliği nedir?” sorusuna cevap veren yapay zeka, “Bilimsel araştırma, eğitimde yenilikçilik ve yaratıcılığın teşvik edilmesi, akademik söz özgürlüğünün korunması, yükseköğretim kurumlarının toplumsal gereksinimlere hassas bir biçimde cevap vermesi için önemlidir” dedi.

ÖZGÜRLÜK GELECEĞİ ŞEKİLLENDİRİR

Üniversite özerkliğinin akademik dünyadaki değerini de tanımlayan ChatGPT-4, “Üniversite özerkliği, akademik dünyanın temel bir kesimi olarak, bilimsel gelişme, eğitim mükemmeliyeti ve toplumsal katkının anahtarıdır. Bu özerklik, bilgi toplumunun temel taşı olan özgür niyet ve yenilikçiliği destekler” dedi. Akademik özerkliğin toplumun toplumsal, kültürel, ekonomik yapısını hem güçlendirip, hem de dönüştüreceğini söyleyen ChatGPT-4, “Bu özerklik, bilgi üretiminin, eleştirel niyetin ve yenilikçiliğin merkezi olarak üniversitelerin, toplumun genel refahına ve ilerlemesine kıymetli katkılarda bulunmasını sağlar. Bu tesirler, yalnızca akademik topluluğun içinde kalmaz; geniş toplumsal, kültürel ve ekonomik alanlara yayılarak toplumun genel yapısını ve geleceğini şekillendirir” sözlerini kullandı.

ÖZERK ÜNİVERSİTE BAŞARIYI ARTIRIR

Özerk olan ve olmayan üniversitelerdeki öğretim elemanlarının durumunu da karşılaştıran yapay zeka, “Özerk üniversiteler, öğretim üyelerine araştırma ve ders içeriği konusunda geniş bir özgürlük sunar. Bu, onların kendi ilgi alanlarına nazaran çalışmalarını şekillendirmelerine ve yaratıcı potansiyellerini tam olarak kullanmalarına imkan tanır. Araştırma ve öğretimdeki kısıtlamalar, öğretim üyelerinin motivasyonunu olumsuz etkileyebilir. Akademik özgürlük, iş tatmini ve kurumla olan müspet ilgiyi takviyeler. Özerk olmayan ortamlarda çalışan öğretim üyeleri, sonlu özgürlükler ve meslek gelişim pürüzleri nedeniyle ekseriyetle daha düşük motivasyona ve zayıf bir kurumsal bağlılık hissine sahip olabilirler. Genel olarak, özerklik seviyesi, öğretim üyelerinin motivasyonu ve üniversiteye bağlılık hislerini kıymetli ölçüde etkileyebilir. Bu faktörler, akademik performans ve üniversitelerin genel başarısı üzerinde de tesirli olabilir” cevabı verdi.

EN GÜZEL 5 ÜNİVERSİTENİN OLANAKLARI

En âlâ üniversiteler sıralamasında birinci 5 de yer alan üniversitelerin akademik özerklik, harika araştırma imkanları, üstün öğretim kalitesi ve geniş bir milletlerarası ağ sunduğunu lisana getiren yapay zeka, “Bu üniversiteler, akademisyenlere ve araştırmacılara geniş bir araştırma özgürlüğü sunar. Araştırmacılar, dış baskılar olmaksızın kendi ilgi alanlarına nazaran bahisleri seçebilir ve araştırmalarını yürütebilirler. Yüksek risk taşıyan, fakat büyük bilimsel katkı potansiyeli olan yenilikçi araştırmalara yatırım yapılması, bu üniversiteleri öne çıkarır. Akademik özerklik sayesinde, müfredatlarını özgürce geliştirebilir ve daima güncelleyebilirler. Öğrencilerin eğitim sürecine faal iştiraki teşvik edilir, bu da onların eleştirel düşünme ve bağımsız araştırma hünerlerinin gelişmesine yardımcı olur. Bu üniversiteler, kendi bütçelerini yönetme konusunda geniş bir özerkliğe sahiptir. Bu durum, araştırma ve eğitim için daha fazla kaynak ayırma imkanı sağlar. İdari kararlar, üniversitenin kendi iç dinamikleri ve akademik amaçları doğrultusunda alınır, bu da operasyonel verimliliği artırır. Global işbirlikleri kurma konusunda değerli bir özerkliğe sahip olup, dünya çapında akademik ve araştırma ağlarını genişletebilirler” dedi.

DÜNYADA ÖNCÜ OLMANIN YOLLARI

Akademisyenler ve öğrenciler için memleketler arası değişim programlarının bu üniversitelerin global perspektifini ve tesir alanını genişlettiğini de belirten yapay zeka şunları söyledi:

“Akademik özerkliğin bir sonucu olarak, bu üniversiteler bilimsel dürüstlük ve etik bedellere büyük değer verir. Yüksek standartlarda akademik mükemmeliyetin sürdürülmesi, bu üniversitelerin global sıralamalardaki muvaffakiyetinin temelini oluşturur. Bu ögeler, dünyanın en yeterli üniversitelerinin öğretim, araştırma ve toplumsal tesir alanlarında öncü olmalarını sağlar. Akademik özerklik, bu muvaffakiyetlerin anahtar bileşenlerinden biri olarak, üniversitelerin yenilikçi, tesirli ve dünya standartlarında eğitim ve araştırma yapmalarını mümkün kılar.”