12 Mart 2025

Bilim insanları en eski kuşlardan birini ortaya çıkardı: 149 milyon yıllık fosil bulundu

#image_title

Çin'in güneydoğusundaki Fujian eyaletinde Jura devrine ilişkin iki kuş fosili keşfedidi. Fosiller, yaklaşık 149 milyon yıl öncesine tarihleniyor.

Çin Bilimler Akademisi’nden bir araştırma grubunun, Çin’in güneydoğusundaki Fujian eyaletinde Jura periyoduna ilişkin iki kuş fosili keşfettiği açıklandı.

Yaklaşık 149 milyon yıl öncesine tarihlenen fosiller, kuşların erken evrim sürecine ışık tutarken, Jura periyodunun sonunda kuş çeşitliliğinin başladığını kanıtlayan en güçlü bulgular ortasında yer alıyor.

Araştırmacılar, keşfedilen iki fosilden birine ‘Baminornis zhenghensis’ ismini verdi. Bu fosil, gelişmiş ornithothoracine (omuz ve kalça kemikleri çağdaş kuşlara benzer) özelliklerinin yanı sıra, ilkel dinozor gibisi bir el yapısına sahip olmasıyla dikkat çekiyor. Bu özellikler, erken periyot kuş evriminde mozaik evrimin rolünü gösteriyor.

‘Baminornis zhenghensis’in kısa kuyruğunun ucunda, çağdaş kuşlarda da bulunan ‘pygostyle’ isimli bileşik bir kemik yapısı yer alıyor. Bu yapı, kuşlarda kısa kuyruğun evrimini yaklaşık 20 milyon yıl geriye taşıyan en eski kayıt olarak kabul ediliyor. Çalışmanın sonuçları bilim dünyasında dikkat çekerken, kuşların evrimsel sürecini anlamak ismine değerli bir adım olarak görülüyor.

BAŞKA FOSİLLER VAR MI?

Bugüne kadar, Jura periyoduna ilişkin tek kabul gören kuş tipi Archaeopteryx’ti. Archaeopteryx, tüylerle kaplı kanatlara sahip olsa da uzun ve sürüngen gibisi kuyruğuyla dinozorları andırıyordu. Son çalışmalar, Archaeopteryx’in kuşlarla direkt ilişkili olmayabileceğini ve dinozorların bir alt kümesi olan Deinonychosauria’ya ilişkin olabileceğini gösterdi. Bu durum, Jura periyodunda kesin olarak kuşlara ilişkin öbür fosillerin olup olmadığı sorusunu gündeme getirdi.

Araştırmacılar tarafından keşfedilen ikinci fosil ise sadece bir furculadan (köprücük kemiği birleşimi) oluşuyor. Yapılan geometrik morfometri ve filogenetik tahliller, bu furculanın Ornithuromorpha kümesine ilişkin olabileceğini gösteriyor. Ornithuromorpha, Kretase periyoduna ilişkin çeşitli kuşları içeren bir küme olarak biliniyor. Lakin fosilin zayıf korunmuş olması nedeniyle yeni bir tıp olarak isimlendirilmedi ve kuşlarla olan ilişkisinin katılaşması için daha fazla fosil bulgusuna ihtiyaç duyuluyor.

(DEMİRÖREN HABER AJANSI)