Grönland’da seçim: ‘Yavaş bağımsızlık’ yanlısı muhalefet partisi sandıktan birinci çıktı

Grönland’da ABD Başkanı Donald Trump’ın ‘ABD’nin denetimi altında olması gerektiği’ açıklamalarının gölgesinde yapılan genel seçimde sandıktan Danimarka’dan bağımsızlık konusunda yavaş bir yaklaşımı benimseyen muhalefet partisi birinci çıktı. 2021’de yapılan seçimde yüzde 9,1 oy alan Demokraatit Partisi, 11 Mart Salı günü yapılan seçimde oyların yüzde 29,9’unu alarak birinci oldu. Sandıktan ikinci çıkan, süratli bir bağımsızlıktan yana olan muhalefet partisi Naleraq yüzde 24,5 oy aldı.

Partisi seçimi kazanan Demokraatit başkanı ve eski sanayi ve maden bakanı Jens-Frederik Nielsen, seçimin akabinde yaptığı açıklamada, “İnsanlar değişim istiyor… Refahımızı finanse eden daha fazla iş istiyoruz” dedi. Başşehir Nuuk’ta basına açıklamalarda bulunan Nielsen, “Yarın bağımsızlık istemiyoruz. Uygun bir temel istiyoruz” sözlerini kullandı. Nielsen’in artık koalisyon hükümeti kurmak için öbür partiler ile görüşmeler yapması bekleniyor.

İKTİDAR PARTİLERİNİN OYU YÜZDE 66’DAN 36’YA DÜŞTÜ

Grönland’ın Danimarka’dan yavaş bir süreçle bağımsızlık kazanmasını savunan iktidar partisi Ataqatigiit ile hükümet ortağı Siumut, dün yapılan seçimde toplam yüzde 36 oy aldı. İki partinin 2021’de yapılan bir evvelki seçimde aldıkları toplam oy, yüzde 66,1 olmuştu.

Inuit Ataqatigiit partisinden Başbakan Mute Egede, Facebook’tan yaptığı açıklamada, “Seçim sonucuna hürmet duyuyoruz” diyerek koalisyon görüşmelerinde her türlü teklifi dinleyeceklerini söyledi. Seçime ait açıklama yapan bağımsızlık yanlısı parti Naleraq’ın adayı Qupanuk Olsen, “Ben, kısa müddet içinde kim olduğumuza, kendi lisanımıza daha çok dayalı bir hayat yaşamaya başlayacağımızı ve Danimarka’ya değil, kendimize dayalı düzenlemeler yapmaya başlayacağımıza çok güçlü bir inanç duyuyorum” dedi.

GRÖNLAND HALKI MUHTEMEL BAĞIMSIZLIK HAKKINDA NE DÜŞÜNÜYOR?

1953’ten bu yana Danimarka toprağı olan Grönland’ın yüzölçümü Teksas’ın yaklaşık 3 katı büyüklüğünde, lakin 57 bin nüfusu bulunuyor. Ada, 1979’da meclis birinci kurulduğunda kısmen özerklik elde etse de Kopenhag, dışişleri, savunma ve para siyasetlerini denetim ediyor; Danimarka, iktisada yılda 1 milyar doların altında katkı sağlıyor.

Grönland’daki lokal hükümet, 2009 yılında referandumla tam bağımsızlık ilan etme hakkı da dahil olmak üzere daha büyük bir özerkliğe ulaşmış olsa da büyük ölçüde Danimarka’nın ekonomik takviyesi olmadan hayat standartlarının düşeceği tasası sebebiyle ada şimdi bağımsızlık kazanmış değil. Grönland tıpkı vakitte yüksek teknoloji dalında kullanılan ender toprak mineralleri de dahil olmak üzere doğal kaynaklara da sahip.

Ocak ayında Grönland’da yapılan bir anket, adada yaşayanların birçoklarının bağımsızlıktan yana olduğunu, fakat insanların bunun zamanlaması ve hayat standartları üzerindeki muhtemel tesirleri konusunda ayrıştığını ortaya koymuştu. Emsal formda, Grönland’daki büyük altı siyasi partinin hepsi bağımsızlığı destekliyor olsa da bunun nasıl ve ne vakit olacağı konusunda partilerin ortasında görüş ayrılıkları bulunuyor.

(REUTERS)